«Πετάγεται από την ταβέρνα ένας Γερμανός με το πιστόλι στο χέρι ψάχνοντας να μας βρει και… πυροβολεί στο βρόντο φωνάζοντας: “Kommunist! Kommunist!”» Εικονογράφηση Γιάννη Αντωνόπουλου.
Γράφει ο Θόδωρος Κυριακίδης
Η «Επικοινωνία» δημοσιεύει κατ΄ αποκλειστικότητα, απόσπασμα από το βιβλίο του 91χρονου πλέον, αντιστασιακού, ΕΠΟΝίτη Θόδωρου Κυριακίδη με θέμα τον «Βύρωνα στη δίνη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου». Το βιβλίο, που επιμελείται ο Απόστολος Κοκόλιας, αναμένεται να κυκλοφορήσει το 2019.
Το «ποδήλατο του Αγώνα» που χρησιμοποιούσε στο πλαίσιο της αντιστασιακής του δράσης ο δεκαεξάχρονος Θόδωρος Κυριακίδης (1943).
«Πετάγεται από την ταβέρνα ένας Γερμανός με το πιστόλι στο χέρι ψάχνοντας να μας βρει και… πυροβολεί στο βρόντο φωνάζοντας: “Kommunist! Kommunist!”» Εικονογράφηση Γιάννη Αντωνόπουλου.
Στην πλατεία Νέας Ελβετίας κατά την περίοδο της Κατοχής λειτουργούσε μια κοσμική ταβέρνα πολυτελείας για την εποχή. Ιδιοκτήτης ήταν ο Τάσος Χαρακτσής, ο οποίος έφερνε στο μαγαζί του καλλιτέχνες και παρουσίαζε ζωντανό πρόγραμμα. Ο τίτλος της ταβέρνας ήταν Αρτζεντίνα¹. Η κοσμική ταβέρνα λειτουργούσε μόνο τα βράδια. Συγκέντρωνε πελάτες από τον λεγόμενο καλό κόσμο. Το πόσο καλός ήταν αυτός ο κόσμος εμείς το ξέραμε καλά! Οι άνθρωποι του μεροκάματου το πολύ στο κουτούκι του Ασβέστη μπορούσαν να πάνε ενώ στην περιώνυμη Αρτζεντίνα σύχναζαν όλοι οι βολεψάκηδες της περιόδου, καθάρματα, αισχροί μαυραγορίτες, πουλημένα φιλαράκια της φασιστικής ασφάλειας και άλλοι ανθέλληνες Γερμανόδουλοι που μαγάριζαν την ελληνική γλώσσα. Ήταν επίσης μερικοί χαφιέδες της συνοικίας που τα είχαν δώσει όλα για του εχθρού τα συμφέροντα. Ανάξιοι να λέγονται Έλληνες.
Το βράδυ του επεισοδίου, μέσα στο βαθύ σκοτάδι και έξω από την απόλυτα συσκοτισμένη² Αρτζεντίνα, ο σύντροφος Πότης (Παναγιώτης) Αρώνης κι εγώ, βγήκαμε για ειδική εκπομπή, πιο κάτω προς τον Κοπανά (τοπωνύμιο του Βύρωνα).
Οι Γερμανοί είχαν επιτάξει το σπίτι του Γιώργου Θάνου, του βαλκανιονίκη πρωταθλητή, και είχαν εγκαταστήσει το φρουραρχείο τους (Αγ. Σοφίας και Κολοκοτρώνη). Εκείνο το βράδυ εκπέμπαμε στη γερμανική γλώσσα! Στόχος ήταν να βάλουμε σε σκέψεις τον Γερμανό στρατιώτη. Ήταν σειρά εκπομπών που με καυτά συνθήματα θέλαμε να κεντρίσουμε το συναίσθημα του Γερμανού στρατιώτη. Ο σύντροφος και φίλος Πότης, μου υπαγόρευε στα γερμανικά και εγώ εκφωνούσα. Τα κείμενα έλεγαν: «Εμείς οι Έλληνες δεν έχουμε εχθρικά αισθήματα προς τον γερμανικό λαό. Κάποια μάνα στη μακρινή Γερμανία προσμένει το δικό σου γυρισμό. ‘Ένας παράφρων ηγέτης οδηγεί τη χώρα σας και τον λαό σας στην καταστροφή. Μην τον ακολουθείτε! Είστε και σεις παιδιά του λαού».
Στη μέση της εκπομπής πετάγεται από την ταβέρνα ένας Γερμανός με το πιστόλι στο χέρι ψάχνοντας να μας βρει και… πυροβολεί στο βρόντο φωνάζοντας: «Kommunist! Kommunist!» Ευτυχώς, προλάβαμε να καλυφθούμε πίσω από το περίπτερο του Νταντίκου και με μια τρεχάλα χαθήκαμε στα στενά της οδού Κρυστάλλη. Ήταν τόσο επικίνδυνη η κατάσταση που η κάθε μας στιγμή ήταν παιχνίδι με το θάνατο!
¹Η Αρτζεντίνα είχε πρόσοψη στην Κομνηνών κοντά στη διασταύρωση με τη Νέας Ελβετίας, όπου σήμερα βρίσκεται η κρεπερί «Το Τρελό Βιολί».
²Οι Γερμανοί είχαν επιβάλλει συσκότιση λόγω του φόβου εγγλέζικων αεροπορικών επιδρομών. Η Αρτζεντίνα δεν είχε φωτεινή επιγραφή και δεν μπορούσες να δεις απέξω από τη βαμμένη τζαμαρία της το εσωτερικό της ταβέρνας.
Το κουτούκι του «Ασβέστη» όπου πήγαιναν οι μεροκαματιάρηδες για λίγη ρετσίνα (οι σταφίδες ήταν από τα ελάχιστα προσιτά προϊόντα στην Κατοχή). Βρισκόταν απέναντι από τη «Αρτζεντίνα» επί της Κομνηνών. Πηγή: Απόστολος Κ. Κοκόλιας «90 χρόνια Βύρωνας» 2012.